Onderwijsraad: werkdruk in het basisonderwijs moet omlaag

Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de Onderwijsraad het advies Tijd voor focus uitgebracht. De raad constateert dat er te veel verantwoordelijkheden op de schouders van individuele leraren liggen. Daardoor komen leraren basisonderwijs niet meer toe aan de kern van hun vak: het geven en ontwikkelen van onderwijs. Dat gaat ten koste van de kwaliteit van het onderwijs.

Oorzaken werkdruk

In de afgelopen decennia hebben leraren en scholen steeds meer verantwoordelijkheden gekregen. Van het basisonderwijs wordt veel meer verwacht dan de overdracht van de kernvakken. Kerndoelen zijn in inhoud omvangrijker geworden, scholen hebben pedagogische opdrachten en bieden extra ondersteuning bij onderwijsachterstanden en voor leerlingen met een beperking. Deze verantwoordelijkheden zijn ook zwaarder gaan wegen. Van leraren en scholen wordt verwacht dat zij zich meer en beter verantwoorden. Dit brengt meer werk en administratieve lasten met zich mee.

Meer focus op geven onderwijs

Voorzitter van de Onderwijsraad Edith Hooge: ‘Ook toen er nog geen sprake was van corona, was de hoge werkdruk in het basisonderwijs al zorgelijk. In de context van lerarentekorten en signalen van dalende onderwijskwaliteit is het belangrijk om meer focus aan te brengen in het werk van basisschoolleraren en zo de vicieuze cirkel van werkdruk en lerarentekort te keren.’

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

Het is niet alleen aan leraren om prioriteit aan te brengen in hun werk en de werkdruk te beheersen; het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van leraren, schoolleiders en schoolbestuurders. Leraren kunnen samen met schoolleiders en schoolbesturen in beeld brengen wat nodig is voor goed onderwijs, hoeveel tijd dat kost en wie de uitvoering op zich neemt.

En dan nog dit

De raad adviseert het idee los te laten dat één leraar alle activiteiten voor een groep moet verzorgen. Er kan meer gedifferentieerd worden in wie wat doet en er kan meer gewerkt worden met vakleerkrachten en andere specialisten.
Verder moet het gemiddeld aantal lesuren van leraren ook omlaag. De vrijgekomen tijd kunnen leraren besteden aan het ontwikkelen van onderwijs. Dit betekent dat er meer mensen nodig zijn in en om de klas.
Dit kost natuurlijk extra geld.

Bron: Onderwijsraad